Trang chủ / Kiến thức y khoa
Bệnh mất trí nhớ là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị
Ngày đăng: 19/08/2020
BỆNH MẤT TRÍ NHỚ LÀ GÌ?
Bệnh mất trí nhớ có nhiều dạng khác nhau, nó được phân loại tùy theo những dấu hiệu, triệu chứng và hậu quả của căn bệnh tác động đến người bệnh. Bệnh mất trí nhớ thường tiến triển theo thời gian và khó hồi phục, gây suy sụp đáng kể chức năng trí tuệ cũng như các vận động trong sinh hoạt hàng ngày.
BỆNH MẤT TRÍ NHỚ CÓ NHỮNG DẠNG NÀO?
Bệnh Alzheimer’s (AHLZ-high-merz) là một bệnh lý về não tác động đến trí nhớ, suy nghĩ và hành vi. Bệnh Alzheimer’s không phải là bệnh lão khoa thông thường hoặc bệnh thần kinh. Các chuyên gia cho rằng khoảng 60 - 80% những người bị mất trí nhớ là do mắc phải căn bệnh Alzheimer.
Người mắc bệnh Alzheimer sẽ có các triệu chứng giống như mất trí nhớ. Các triệu chứng ban đầu thường nhẹ nhưng dần trở nên tồi tệ hơn sau vài năm. Bạn bè hoặc người thân của bạn nếu mắc bệnh có thể: Bối rối khi được hỏi về những sự kiện quá khứ, hoặc liên quan đến ngày/ tháng/ năm; gặp vấn đề khi nói hoặc viết, đánh mất đồ vật và không thể quay lại để tìm ra chúng,…
2. Sa sút trí tuệ não mạch
Sa sút trí tuệ não mạch là tình trạng hư hại các mạch máu trong não bộ, gây suy giảm nhận thức. Tình trạng này có thể là do một lần đột quỵ nặng gây ra hoặc nhiều lần đột quỵ “thầm lặng” xảy ra theo thời gian mà chính người bệnh cũng không hề biết.
3. Chứng mất trí nhớ thể Lewy (DLB)
Thể dạng Lewy là các tảng chất protein siêu nhỏ hình thành trong não của một số người. Lewy là tên của nhà khoa học đã phát hiện ra loại chất bất thường phát triển bên trong các tế bào thần kinh này.
4. Bệnh Parkinson
Những người mắc chứng rối loạn hệ thần kinh do bệnh Parkinson có thể bị mất trí nhớ trong khoảng 50 - 80% thời gian sống. Trung bình, các triệu chứng sa sút trí tuệ sẽ phát triển sau khoảng 10 năm kể từ lần đầu xuất hiện các triệu chứng của bệnh Parkinson. Loại bệnh mất trí nhớ này rất giống với DLB, bao gồm cả những triệu chứng lẫn tình trạng cơ thể có dấu hiệu của Lewy trong não.
5. Chứng mất trí nhớ hỗn hợp
Đây là sự kết hợp của hai loại bệnh mất trí nhớ, phổ biến nhất là giữa bệnh Alzheimer và chứng sa sút trí tuệ não mạch.
6. Sa sút trí tuệ trán - thái dương (FTD)
7. Bệnh Huntington
Đây là một dạng rối loạn não gây ra bởi khiếm khuyết di truyền giữa các thành viên trong gia đình. Một người có thể mang gen gây bệnh Huntington khi vừa sinh ra, nhưng các triệu chứng thường sẽ không xuất hiện cho đến những năm 30 - 50 tuổi.
8. Bệnh bò điên hay nhũn não
Đây là một tình trạng hiếm gặp, trong đó các thể đạm độc khiến protein bình thường trong não bắt đầu gấp thành hình dạng bất thường. Quá trình này dẫn đến hậu quả là mất trí nhớ xảy ra đột ngột và nhanh chóng, ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn.
9. Giãn não thất áp lực bình thường
Loại bệnh mất trí nhớ này là do sự tích tụ chất lỏng trong não. Các triệu chứng bao gồm gặp khó khăn khi đi bộ, suy nghĩ và tập trung, cũng như thay đổi tính cách, hành vi. Một số triệu chứng có thể được điều trị bằng cách hút chất lỏng dư thừa từ não vào bụng thông qua một ống dài và mỏng, được gọi là shunt.
10. Hội chứng Korsakoff do rượu
Rối loạn này được gây ra bởi sự thiếu hụt nghiêm trọng thiamine (vitamin B1) trong cơ thể, thường xảy ra ở những người nghiện rượu lâu dài. Triệu chứng sa sút trí tuệ phổ biến nhất của tình trạng này là vấn đề với bộ nhớ. Thông thường kỹ năng giải quyết vấn đề và tư duy của người bệnh sẽ không bị ảnh hưởng.
NHỮNG DẤU HIỆU THƯỜNG THẤY Ở NGƯỜI BỆNH MẤT TRÍ NHỚ
Suy giảm trí nhớ:
Triệu chứng này thường xuất hiện sớm, đặc trưng và nổi bật. Suy giảm trí nhớ có thể xuất hiện cấp trong chấn thương sọ não, tai biến mạch máu não và thường xuất hiện từ từ nhưng có khả năng tiến triển ngày càng nặng trong các bệnh lý thoái triển khác.
Suy giảm các khả năng hoạt động nhận thức khác:
Thường biểu hiện với bệnh lý vong ngôn, vong tri, vong hành và suy giảm một số năng lực khác như suy giảm khả năng tư duy trừu tượng, khả năng sáng tạo, lập kế hoạch hành động; mất khả năng phối hợp, điều hành các hành vi, thực hiện các hoạt động phức tạp trong cuộc sống thường nhật.
- Vong ngôn với các triệu chứng nói lặp từ, nói định hình, nói gián tiếp, lời nói mơ hồ, khó khăn trong việc tìm từ, gọi tên đồ vật...; trường hợp nặng có thể mất khả năng nhận thức và đáp ứng bằng ngôn ngữ.
- Vong tri với các triệu chứng như suy giảm hoặc mất khả năng nhận ra và gọi tên các đồ vật cũng như các đối tượng quen thuộc.
- Vong hành với triệu chứng như không thể làm được các thao tác trong công việc hàng ngày, không vẽ lại được một hình vẽ theo yêu cầu; khó khăn trong việc mặc quần áo, đi giày, chải tóc, tắm rửa, vệ sinh cá nhân, tiểu tiện, đại tiện và một số kỹ năng sống thường ngày.
Giảm hoặc mất khả năng hoạt động nghề nghiệp và giao tiếp xã hội:
Đây là hậu quả của triệu chứng suy giảm trí nhớ và suy giảm các khả năng hoạt động nhận thức khác kéo dài.
Các triệu chứng loạn thần với trạng thái hoang tưởng thường gặp, sau đó đến ảo giác:
Những hoang tưởng này thường xảy ra không có hệ thống, chỉ lẻ tẻ và nhất thời. Trạng thái tri giác sai thực tại cũng thường hay gặp, nhất là ở những bệnh nhân mất trí Alzheimer.
Các rối loạn cảm xúc:
Thường gặp là chứng trầm cảm, có khoảng 25% ở các bệnh nhân bị mất trí. Ngoài ra còn có các rối loạn cảm xúc khác như dễ bị kích thích, cáu giận, có cơn kêu khóc qua đêm.
Các rối loạn hành vi:
Khi tình trạng bệnh trở nặng, bệnh nhân sẽ bị rối loạn chu kỳ giấc ngủ, đôi khi có các cơn co giật kiểu động kinh, dáng điệu đờ đẫn hoặc nằm một chỗ với tư thế của thai nhi.
NGUYÊN NHÂN GÂY RA VIỆC MẤT TRÍ NHỚ
- Đột quỵ nhiều lần (mất trí nhớ do mạch máu não);
- Sử dụng rượu bia thường xuyên;
- Chấn thương đầu;
- Các khối u não;
- Hydrocephalus (nước trên não);
- Nhiễm trùng như viêm màng não, AIDS và một số loại vi-rút;
- Thiếu Vitamin, đặc biệt là vitamin B12;
- Xáo trộn nội tiết như một under-gland tuyến giáp đang hoạt động.
Trong đó, nguyên nhân quan trọng gây nên bệnh mất trí nhớ hiện nay đột quỵ nhiều lần.
NHỮNG ĐỐI TƯỢNG DỄ BỊ BỆNH MẤT TRÍ NHỚ
- Phổ biến nhất là những người trên 65 tuổi (bệnh lý mất trí nhớ người già), đôi khi nó vẫn có thể gặp ở những người trẻ hơn từ 30 đến 50 tuổi.
- Người lạm dụng bia rượu,;
- Người thường xuyên chịu căng thẳng, stress;
- Bệnh nhân bị chấn thương não, tai biến mạch máu não,...
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỂ ĐIỀU TRỊ BỆNH MẤT TRÍ NHỚ
- Cân nhắc sử dụng thuốc an thần kinh, chống trầm cảm, giải lo âu khi bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng loạn thần, rối loạn hành vi, tuy nhiên trong quá trình sử dụng các loại thuốc trên cần theo dõi khả năng dung nạp thuốc kém của người bệnh và những tác dụng phụ của thuốc.
- Sử dụng một số thuốc có tác dụng duy trì trí nhớ và khả năng nhận thức như các loại thuốc dinh dưỡng thần kinh, tăng cường chuyển hóa, tuần hoàn não; đặc biệt là các thuốc tác dụng trên hệ thần kinh cholinergic trong điều trị bệnh Alzheimer như tacrine, donepezil, rivastigmine…
- Áp dụng các phương pháp điều trị như vật lý trị liệu, trị liệu nghề nghiệp, các liệu pháp ngôn ngữ và cách nói chuyện nhằm giúp cải thiện các vấn đề về vận động, công việc hàng ngày và giao tiếp của bệnh nhân.
- Cần có sự hỗ trợ, quan tâm, chăm sóc đặc biệt của người nhà đối với các bệnh nhân mất trí nhớ, theo dõi chặt chẽ để đảm bảo bệnh nhân không bị ngã, mất ý thức hoặc phản ứng tiêu cực với thuốc, luôn an ủi và dỗ dành người bệnh trong thời gian họ bị nhầm lẫn, hoang tưởng hoặc có ảo giác.
- Trị liệu tâm lý cho bệnh nhân, khuyến khích bệnh nhân chơi các trò chơi như Sudoku, trò chơi ô chữ nhằm kích thích não.
- Tập thể dục thường xuyên 30 phút mỗi ngày với các bài tập thư giãn, nhẹ nhàng và nên có một chế độ ăn uống lành mạnh.
NHỮNG BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA BỆNH MẤT TRÍ NHỚ HIỆU QUẢ
Để phòng ngừa hiệu quả căn bệnh mất trí nhớ này, bạn nên thực hiện theo những biện pháp sau:
- Thực hiện chế độ ăn uống hợp lý, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, các vitamin cần thiết cho cơ thể đặc biệt là vitamin B1, ăn nhiều rau xanh.
- Tập thể dục mỗi ngày với các bài tập nhẹ nhàng, vừa sức như đi bộ, tập yoga,...
- Ngủ đủ giấc, không nên thức quá khuya.
- Cần cân bằng giữa chế độ làm việc và nghỉ ngơi, không nên làm việc quá sức, tránh tình trạng stress xảy ra.
- Tránh sử dụng các đồ uống và các chất kích thích có hại đến sức khỏe như rượu bia, thuốc lá, ma túy,...
- Sử dụng các sản phẩm bổ não, chăm sóc não bộ
Việc sử dụng các sản phẩm hỗ trợ tuần hoàn não, chăm sóc sữa khỏe não bộ là một phương pháp giúp tăng cường chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, cải thiện tinh thần cho người bệnh.
Hiện nay, sản phẩm Alpha Brain của Olympian Labs (Mỹ) được đánh giá là viên uống hỗ trợ, bảo vệ chức năng não một cách hoàn hảo bởi có chứa hàm lượng cao Ginkgo Biloba (120mg) cùng rất nhiều các hoạt chất khác có khả năng chống gốc tự do, ngăn chặn tình trạng xơ vữa và nuôi dưỡng mạch máu não, giúp phòng bệnh mất trí nhớ hiệu quả.
- Thực hiện chế độ ăn uống hợp lý, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, các vitamin cần thiết cho cơ thể đặc biệt là vitamin B1, ăn nhiều rau xanh.
- Tập thể dục mỗi ngày với các bài tập nhẹ nhàng, vừa sức như đi bộ, tập yoga,...
- Ngủ đủ giấc, không nên thức quá khuya.
- Cần cân bằng giữa chế độ làm việc và nghỉ ngơi, không nên làm việc quá sức, tránh tình trạng stress xảy ra.
- Tránh sử dụng các đồ uống và các chất kích thích có hại đến sức khỏe như rượu bia, thuốc lá, ma túy,...
- Sử dụng các sản phẩm bổ não, chăm sóc não bộ
Việc sử dụng các sản phẩm hỗ trợ tuần hoàn não, chăm sóc sữa khỏe não bộ là một phương pháp giúp tăng cường chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, cải thiện tinh thần cho người bệnh.
Hiện nay, sản phẩm Alpha Brain của Olympian Labs (Mỹ) được đánh giá là viên uống hỗ trợ, bảo vệ chức năng não một cách hoàn hảo bởi có chứa hàm lượng cao Ginkgo Biloba (120mg) cùng rất nhiều các hoạt chất khác có khả năng chống gốc tự do, ngăn chặn tình trạng xơ vữa và nuôi dưỡng mạch máu não, giúp phòng bệnh mất trí nhớ hiệu quả.
Bài viết cùng chuyên mục
